EYÜP FERIDUN PASA TÜRBESI

Feridun Paşa Türbesi; İstanbul Surdışı Eyüp Sultan Mahallesi, Beybaba Sokak, 49. ada, 1. parselde yer almaktadır. Nişancı Feridun Paşa, Sultan II. Selim ve Sultan III. Murat devri devlet adamlarındandır. Aynı zamanda iyi nesir yazanlara verilen ünvanla  Osmanlı Münsirlerinin  en tanınmışlarındandır. Bosna’lı veya İstanbul’lu olarak bilinir. Baş Defterdar Çivizade Abdullah Çelebi’nin yanında yetişti. Çok iyi bir tahsil gördü. Divan-ı Hümayun katiplerinden olup Sokollu Mehmet Paşa’ya bağlandı ve onun Sır Katibi oldu. 1570 yılında Reis’ül Küttab, 1573 yılında da Nişancı oldu. Daha sonra Semendirek Sancak Beyliği’ne atandı. 1581 yılında ikinci defa Nişancı oldu. 1582 yılında Rüstem Paşa ile evli olan Mihrimah Sultan’ın kızı ve Kanuni Sultan Süleyman’ın torunu, Ayşe Hanım Sultan ile evlenen Nişancı Feridun Paşa, 1583 yılında vefat etmiştir.

Feridun Paşa’nın padişah yazıları ve mektupları anlamında olan “Münşeât’üs Selatin”  Kanuni Sultan Süleyman’ın Zigetvar Seferi’nden sonra yazılmış “Neshet’ül Ahbâr” adı olan Sevinçli haberler, gezi tarihi adlı kitapları ve “Miftah-i Cennet” adı olan Cennetin Anahtarı adlı bir ahlak risalesi vardır. Feridun Paşa fakirlerin koruyucusu olarak tanınırdı. Sıkıntıda olanlara “Hızır gibi yetişir” denilirdi. Bu hatırası asırlar boyunca yaşamış ve kendi adı unutularak türbesi halk arasında “Hızır Baba” adını almıştır. Feridun Paşa’nın Emirgan’da “Feridun Bey Bahçesi” denilen bir bahçesi vardı. Bugünkü Emirgan bu bahçe üzerine kurulmuştur. Türbe 1583 yılında Mimar Sinan tarafından, kesme taştan inşa edilmiştir. Dikdörtgen planlıdır. Önünde iki sütuna dayalı düz çatılı bir revak ile üzerinde iri sülüs hat ile yazılmış bir kitabe yer almaktadır. Burada dikdörtgenden kubbeye geçişi temin eden tromp süstemi dikkati çekmektedir. Dikdörtgen mekân önce eksedralar ile altıgene, oradan da kubbeye geçiş temin edilmiştir. Kesme taş duvarlar, devrinin üslûbuna uygun bir biçimde ve yeteri kadar pencere ile teşkilatlandırılmıştır. Türbe içinde birçok kalem işi göze çarpmaktadır. Mekanı örten 4.30 m. çapındaki kubbe, kalem işi ile yirmi dört bölüme ayrılarak yivlendirilir. Türbenin içindeki Feridun Paşa’nın sandukası lahit şeklinde olup, kavukludur. Türbe girişi üzerindeki kitabe şöyledir: “Geçti cihandan dar-ı bekaya Feridun Paşa rûh-i revânı Nâmı siyavuş mütevellısi Bevvab Sultan yazdıran anı 1583 tarihidir. Cennetde kılsun in’âm-ı mekânı Fatiha ruhiyçün”. Türbede; Feridun Paşa ile kimliği bilinmeyen bir kişiye ait toplam iki sanduka vardır. Türbe ziyarete kapalıdır. 1996 yılında Türbeleri Koruma ve Yaşatma Derneği tarafından onarılarak, 1997 yılının Ocak ayında halkımızın ziyaretine açılmış fakat personel yetersizliği sebebiyle 1999 yılında tekrar kapatılmıştır.