ÜSKÜDAR HÜMAŞAH AYŞE SULTAN TÜRBESI

Hümaşah Ayşe Sultan Türbesi; İstanbul Boğazı’nın Rumeli yakasında Üsküdar Aziz Mahmut Hüdai Efendi Külliyesi’nin güneyinde 1612 tarihlerinde inşa edilmiştir. Bu yapının içinde bir birine bitişik ve geçilebilen dokuz türbe bulunmaktadır. Ön kısımda Reisü’lhulefa Şeyh Ahmet Efendi Türbesi, sağ tarafında Hanımefendiler Türbesi arka kısımda ise Sadrazam Halil Paşa türbesi yer almaktadır. Türbe tekkelerin kapatılmasından sonra uzun yıllar bakımsız kalmıştır. 1935 yıllarında ahşap çatı çökmüş ve sandukalar dağılmıştır. Türbenin yollarındaki halılar, sanduka örtüleri, duvarlardaki levhalar ve kandiller bu arada kaybolmuştur. Türbenin içinde şimdi beton olan dört sanduka vardır. Bunlardan biri Ayşe Sultan’a aittir. Yanında, torunu Mehmet Paşa’nın, Hz. Hüdayi Efendi’nin kızı 1612 yılında vefat eden Ümmü Gülsüm Hanım ve eşinin kabirleri bulunmaktadır.

Ayşe Sultan, Hümaşah Ayşe Sultan ismiyle tanınmaktadır. Kendisi Kanuni Sultan Süleyman’ın torunu, Mihrimah Sultan ile Rüstem Paşa’nın kızıdır. Hümaşah Kanuni devri Sadrazamlarından Semiz Ali Paşa ve ondan Abdurahman Bey, Mehmet Bey, Şehit Mustafa Paşa, Osman Bey isimli dört oğlu olmuştur. 1594 yılında oğlu ile Hacca giden Ayşe Sultan Hac dönüşünde vefat etmiştir. Bir rivayete göre Ayşe Sultan eşinin vefatından sonra Aziz Mahmut Hüdayi Efendi ile evlendirilmiştir. Üsküdar İmrahor’da kendi ismiyle bir Celveti Tekkesi, çeşme ve darülkurra inşa ettirmiştir. 1594 yılında ise Üsküdar Aziz Mahmut Hüdai camisini yaptırmıştır.