AYVANSARAY HACI ILYAS YATAGAN CAMII

Hacı İlyas Yatağan Camii; İstanbul Suriçi Ayvansaray Atik Mustafa Paşa Mahallesi, Yatağan Hamamı Sokağındadır. Banisi, Fatih Sultan Mehmet’in Topçubaşısı olan Hacı İlyas Ağa’dır.  Minberini 1598 tarihinde Kazgancı İlyas Çelebi koydurmuştur. Kanuni Sultan Süleyman Devrinde Yatağani Dede adlı bir zatın bu civarda oturup Yatağan Çeşmesinin yapılmasına sebep olduğundan dolayı Yatağan Camisi denilmektedir.

Yapı keme taştan inşa edilmiş olup, cephelerde tuğla hatıl kullanılmıştır. Buna karşın çatı ahşap olup kiremit kaplıdır. Mescit, geleneksel camiler gibi iki sıra pencerelidir. Üst sıradaki pencereler yuvarlak kemerlidir. Mihrap mermerden olup üstü kavsaralıdır. Minber ve vaaz kürsüsü ahşaptır. Her tarafını birbirine bağlayan kitabeli duvarları, kalemleri ve mahfilin hiç bozulmadan kalmış olması önemlidir. Direk, başlık, parmaklık, sahnişin, takoz, pah, ahşap istalaktitleriyle kapısı, pencere kanatları, merdiven, kapı çerçeveleri ve üst mahfilin ahşap kaplamasındaki işçilik dikkat çekicidir.  Bu da camiye sıcak çekici ruhani bir hava yaratır. İç kısım ölçüleri 10.15 x 13.32 m. olup 130 metrekaredir. Son cemaat mahalli 2.79 m.dir. Ortalama vakit namazlarında 35-40, Cuma namazlarında ise 70-100 civarında cemaati bulunmaktadır.