ÜSKÜDAR RUMI MEHMET PASA CAMII

Rum Mehmet Paşa Camii ya da Rumi Mehmet Paşa Camii; İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakasında Üsküdar Salacak ta 1469-1471 yıllarında. Rum asıllı Fatih Sultan Mehmet dönemi vezirlerden Rum Mehmet Paşa tarafından inşa ettirilmiştir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde İstanbul'un Anadolu Yakası'na yaptırılan ilk cami olma özelliğini taşımaktadır. Yapımına 1469 yılında başlanan cami, iki yıllık inşaat sürecinin ardından 1471 yılında tamamlanarak ibadete açıldı. Cami, mimari olarak Bizans ve Osmanlı esintilerini bir arada taşımaktadır. Cami son kapsamlı onarımını 1953 yılında geçirmiştir.

Özgün planda bir külliye olarak tasarlanan caminin medresesi, hamamı ve imareti günümüze ulaşamamıştır. Ancak, cami çevresindeki bazı duvar kalıntılarının hamam ve imarethaneye ait olduğu bilinmektedir. Cami, İstanbul Boğazı'nı gören bir tepe üzerinde bulunmaktadır. Caminin bulunduğu bölge 2008 yılındaki yönetsel düzenlemelere değin, Rumi Mehmet Paşa Mahallesi olarak anılıyordu. Cami, kendisinden sonra yapılan Şemsipaşa Camii ve Hüsrevağa Camii gibi diğer tarihî Osmanlı camilerine ile halen yapımı sürmekte olan deniz altı raylı sistem hattı Marmaray'a oldukça yakın bir konumda bulunmaktadır. Caminin banisi Rum Mehmet Paşa, caminin yapımı tamamlanmadan idam edildi ve naşı caminin avlusunda yaptırılan sekizgen planlı, kesme taştan yapılma bir türbede toprağa verilmiştir. Paşa'nın kendinden sonra ölen yakınları da, caminin arkasında küçük bir mezarlığa gömülmüştür.